موسیقی آب گرم



Sunday, November 05, 2006

٭
ناخمن

رمان تنها جایی در این دنیاست که در آن دو نفر غریبه می‌توانند در نهایت صمیمیت همدیگر را ملاقات کنند. خواننده و نویسنده باهم کتاب را می‌سازند. این کار از هیچ هنر دیگری برنمی‌آید. (پل آستر)

کتاب ناخمن شامل پنج داستان مستقل ( و غیر مستقل!) و دو مقاله است. نویسنده‌ لئونارد مایکلز در منهتن به دنیا آمده و سه سال قبل هم پرانتز ِ جلوی اسمش رو کامل کرده (1993 – 2003). این‌طور که از مقدمه برمیاد این داستان‌ها جدا جدا در مجلات چاپ شده‌ان، (شبیه به چاپ داستان‌های کتابِ پنین ِ ناباکوف) ولی شخصیت همه‌ی داستان‌ها فردی‌ست به نام ناخمن. ناخمن ریاضی‌دان نه چندان برجسته‌ای‌ست که با دنیای مردم عادی نسبتاً غریبه است. زندگی آرام و ساکنی داره که خلاصه می‌شه در شغل دانشگاهی‌ و سفرهای کاری‌اش.

تجربه‌ی خوندن این کتاب واقعاً منحصر به فرد بود. درست نمی‌دونم چطور باید توضیح بدم، مطمئناً خوندن مقاله‌ی مایکلز در انتهای کتاب خیلی کمک می‌کنه به فهمیدن کارکرد این داستان‌ها. در این مقاله ابتدا مایکلز یکی از نوشته‌های هایکو مانندش رو میاره که سه خط بیشتر طول نداره و در دو صفحه و نیم بعد تنها به توضیح حالت و وضعیتی می‌پردازه که در اون این هایکو رو نوشته. در کتاب ناخمن هم همین اتفاق برای من رخ داد. یعنی من هر کدوم از داستان‌ها را می‌خوندم و بعد بنگ!، دریچه باز می‌شد و تصویرها و چیزهایی که ازشون در داستان حرفی نیامده بود می‌دیدم.

فکر می‌کنم مایکلز به دنبال این بوده که بهترین فرم رو برای منتقل کردن چیزی که اساساً غیرقابل انتقاله (یعنی یک تجربه‌ی شخصی محض) پیدا کنه. شاید دغدغه‌ی اغلب نویسنده‌ها همین باشه اما نکته‌ی جالب قضیه این‌جاست که مایکلز راهی برخلاف جهت بقیه نویسنده‌ها می‌ره. مایکلز به جای این‌که بیشتر و بیشتر از این تجربه بگه و از زوایای مختلف روایتش کنه، اصلاً تجربه رو حذف می‌کنه و به داستانی می‌پردازه که تداعی‌گر اون تجربه است.

خوندن دو مقاله‌ی انتهای کتاب، برای کسانی که به طور جدی به نوشتن فکر می‌کنند، از نون شب هم واجب‌تره. خوندن اون دو مقاله مثل این می‌مونه که بری پشت صحنه‌ی یک فیلم درست‌حسابی و ببینی کارگردان چطور بازیگرانش رو بازی می‌ده.

خوب دیگه بسه، احساس چرت و پرت گویی به سبک منتقدین سینما - ماورایی بهم دست داد.

Labels:


........................................................................................

Home